Hà Tiên (An Giang) từ lâu được biết đến là một vùng đất sơn thủy hữu tình, giàu giá trị văn hóa - tâm linh. Nơi đây không chỉ nổi bật bởi cảnh quan thiên nhiên thơ mộng, mà còn lưu giữ nhiều di tích, đền chùa linh thiêng, thu hút đông đảo du khách đến tham quan, chiêm bái. Trong số đó, Chùa Thiên Trúc được xem là điểm dừng chân không thể bỏ qua khi đến Hà Tiên.
1. Dấu ấn lịch sử và kiến trúc độc đáo
Tọa lạc tại 197/11 đường Phương Thành, Khu phố IV-Bình San, phường Hà Tiên, tỉnh An Giang, Chùa Thiên Trúc (hay còn gọi là chùa Phật Lớn), được xây dựng bởi cộng đồng cư dân bản địa Hà Tiên sáng lập. Với diện tích 2.869m², Chùa Thiên Trúc có mặt tiền quay về hướng Đông, đối diện Chùa Phù Dung bên kia núi Bình San, tạo nên thế cảnh quan đối xứng hài hòa.
Chùa có kiến trúc đặc trưng của Phật giáo Nam tông Khmer kết hợp với ảnh hưởng của kiến trúc thiền viện phương Tây. Cổng Chùa được thiết kế theo hình dáng sư tử bốn đầu, lấy cảm hứng từ kiến trúc đặc trưng của các ngôi chùa Ấn Độ, trong khi mái Chùa lại mang hình dáng của lá bồ đề, biểu tượng của sự che chở và bảo hộ.
Điểm nhấn nổi bật là tượng Phật Thích Ca cao 2,6m, được tôn trí tại chánh điện hơn 300 năm nay. Tượng ngồi kiết già trên Bồ-đoàn với phong thái uy nghi, gần gũi phong cách tượng Phật Thái Lan. Bên cạnh đó là Đại Hồng Chung cao 1,15m khắc dòng chữ Hán “Kỷ Tỵ Niên Thiên Trúc Tự” – minh chứng lịch sử có giá trị to lớn.
Trải qua hơn bốn thế kỷ tồn tại, mặc dù đã nhiều lần được trùng tu, Chùa Thiên Trúc vẫn giữ được nét kiến trúc truyền thống. Mỗi chi tiết, từ bia đá Sīmā chạm khắc hoa văn Thái Lan, đến nét kiến trúc Nam tông Khmer, đều phản ánh sự giao thoa văn hóa giữa Việt Nam – Thái Lan – Campuchia, tạo nên một di sản độc đáo hiếm có.
2. Nơi gắn kết cộng đồng và lưu giữ bản sắc
Không chỉ là công trình tôn giáo, Chùa Thiên Trúc còn là trung tâm gắn kết cộng đồng. Sau khi được đầu tư trùng tu vào năm 2019 với nhiều hạng mục như chánh điện, tăng xá, nhà ăn, Chùa Thiên Trúc đã trở thành một tổ chức tôn giáo hợp pháp, được công nhận bởi Sở Nội vụ tỉnh Kiên Giang (nay là tỉnh An Giang).
Hàng năm, Chùa là nơi tổ chức nhiều lễ hội Phật giáo trọng đại như Lễ Phật Đản, Lễ Vu Lan, cầu an đầu năm… thu hút đông đảo phật tử và du khách đến tham quan, chiêm bái. Bên cạnh đó, nơi đây còn lan tỏa tinh thần từ bi qua các hoạt động thiện nguyện, mở khóa tu và giảng pháp, góp phần gắn kết cộng đồng và lan tỏa giá trị nhân văn sâu sắc.
3. Không gian thanh tịnh - Điểm đến tâm linh
Giữa lòng phố biển Hà Tiên nhộn nhịp, Chùa Thiên Trúc là chốn dừng chân an yên cho những ai tìm kiếm sự tĩnh lặng. Bước vào khuôn viên, du khách sẽ bắt gặp tượng Phật đài sen uy nghi giữa sân, tiếng chuông chùa ngân vang trong không gian thoang thoảng hương trầm, cùng hàng cây xanh và tiểu cảnh thanh nhã tạo nên không khí trầm mặc, linh thiêng.
Với không gian thanh tịnh, kiến trúc độc đáo cùng vị trí gần nhiều danh thắng như lăng Mạc Cửu, núi Bình San, Đông Hồ, Thạch Động…, Chùa Thiên Trúc trở thành điểm đến tâm linh – văn hóa hấp dẫn, góp phần làm nên sức hút riêng cho du lịch Hà Tiên.
