Từ lâu, Đông Hồ là một thắng cảnh thiên nhiên nổi tiếng của Hà Tiên, được du khách trong và ngoài nước biết đến. Đông Hồ đẹp nhất vào những đêm trăng sáng, nền trời không một gợn mây, gió thoảng nhẹ, mặt trăng lên cao in bóng xuống mặt hồ lung linh, huyền ảo.
Đông Hồ là một đầm nước mặn có diện tích 1.384,36 ha nằm
ở phía đông của thị xã Hà Tiên, phía hữu ngạn có núi Ngũ Hổ, còn tả ngạn là dãy
núi Tô Châu sừng sững soi bóng xuống mặt hồ. Đây là nơi giao thoa giữa sông
Giang Thành, kênh Rạch Giá - Hà Tiên và chảy ra biển Tây (vịnh Thái Lan). Từ
lâu, Đông Hồ là một thắng cảnh thiên nhiên nổi tiếng của Hà Tiên, được du khách
trong và ngoài nước biết đến. Đông Hồ đẹp nhất vào những đêm trăng sáng, nền
trời không một gợn mây, gió thoảng nhẹ, mặt trăng lên cao in bóng xuống mặt hồ
lung linh, huyền ảo.
Ngược dòng lịch sử, cách đây
gần 300 năm, vào ngày rằm, tháng giêng, năm Bính Thìn 1736, Mạc Thiên Tích mở
hội hoa đăng thành lập Tao đàn Chiêu Anh Các đã giới thiệu sách “Hà Tiên Thập
Vịnh Cảnh” trong đó có bài “Đông Hồ Ấn Nguyệt”, nghĩa là trăng in xuống hồ đông
nổi tiếng đến ngày nay, được 31 thi nhân của thi phái Chiêu Anh Các cùng các
danh sĩ cùng thời họa lại với 31 bài thơ. Bài thơ luật nôm trong Hà Tiên Thập
Khúc Vịnh của Mạc Thiên Tích như sau:
“Một hồ lẻo lẻo tiết thu quang.
Giữa có vầng trăng nổi rõ ràng.
Đáy nước chân mây in một sắc;
Ả Hằng nàng Tố lố đôi phương.
Rạng thanh đã hứng thuyền Tô Tử.
Lạnh lẽo càng đau kiếng Nhạc Xương.
Cảnh một mà tình người dễ một.
Kẻ thì ngả ngớn kẻ sầu thương.”
Đông Hồ không chỉ nổi tiếng
là một thắng cảnh thiên nhiên đẹp mà còn ẩn chứa nhiều tiềm năng to lớn để phát
triển kinh tế - xã hội. Trong đó, dễ nhận ra nhất là thế mạnh về du lịch, dịch
vụ và nuôi trồng nông - lâm - thủy sản.
Đông Hồ còn là bút hiệu của
thi sĩ Lâm Tấn Phác, người con của đất Hà Tiên, một thi nhân tài hoa đã để lại
nhiều tác phẩm văn học quý giá cho đời. Thi sĩ Đông Hồ còn là người đầu tiên có
công sưu tầm, chú thích và giới thiệu Hà Tiên Thập cảnh Khúc Vịnh của Mạc Thiên
Tích đến với công chúng qua sách Văn học Hà Tiên.
Hiện nay, đầm Đông Hồ đã
được chính quyền địa phương và người dân sở tại đầu tư để phát triển du lịch
sinh thái cộng đồng, kết hợp với tham quan tìm hiểu về cuộc sống cư dân địa
phương với nghề chằm lá truyền thống và đánh bắt thủy sản, cùng với thưởng thức
các món ăn dân dã rất đỗi bình dị. Chắc hẳn sau một chuyến tham quan thú vị như
thế sẽ mang lại những cảm xúc nhẹ nhàng, an nhiên, thư thái cho du khách khi
đến với xứ thơ miền đất biên thùy cuối trời Tây Nam của Tổ quốc./.